sHuKKo.com Linux - Dosya Sistemleri Linux - Kabuk /Shell Linux - Komutlar Linux Komutlar - 2

 

Son guncelleme: 28 Kasim 2004 Pazar

Dosya Kaynak: Anonim - Linux Ders Notlari

Bu sayfadaki bilgiler link ve credit verilmek uzere istenildigi gibi kullanilabilir.

bilgi: shukko@shukko.com

 

 

netstat

           

            Sisteme kurulmuş bağlantıları, routing (yönlendirme) tablolarını, interface ‘lerde bağlantılar için bekleyen ve alınan veri paketlerinin sayısı, durumunu görüntüler.

 

netstat -[istenen adres sınıfı] -seçenekler

netstat –x -natlir

 

            Sistemdeki bağlantılar, bağlantının yapıldığı ip adresi yada soketleri listemeke için netstat komutu kullanılır. Komutun işlevini daha iyi anlamak için komutun en basit kullanımı ile başlayalım.

 

 

is8:~ # netstat -a

            Tüm network ve socket bağlantıları ekranda listelenir. Komut çıktısının ekrana gelmesi biraz gecikebilir. Gecikmenin nedeni socket bağlantılarının okunmasıdır.

 

is8:~ # netstat –t

            Sadece ekranda tcp protokolünü kullanan bağlantılar listelenir. Genel olarak sisteme TCP/IP protokolü bağlantılar kurulduğu için netstat komutunda –t parametresi sıkça kullanılır.  Bu seçenekle sistemdeki bağlantılar sadece listelenir. Eğer siteme hiç bağlantı kurulmamışsa ekranda herhangi bir bilgi listelenmez. Komutun çıktısına bakalım.

 

Active Internet connections (w/o servers)

Proto Recv-Q Send-Q Local Address           Foreign Address         State     

tcp        0    128 10.0.0.8:ssh            192.168.100.8:4260      ESTABLISHED  

 

            Yukarıdaki çıktıda –t parametresinden dolayo sadece tcp protokolü ile oluşturulmuş bağlantılar listelenir.

Proto                   : Bağlantının kullandığı protokol tcp,udp,raw gibi.

Rec-Q                  : Bağlantıdan alınmış, okunmamış ve daha yazılmamış, bekleyen byte milktarı.

Send-Q                : Bağlantıya gönderilememiş, bekleyen byte miktarı. Burada eğer 0 ‘dan farklı bir rakam varsa uzak

                            makinede sorun olduğu anlaşılabilir. Genel olarak gönderilmeyi ve yazılmayı bekleyen data miktarının

                            olması sistemin sürekli bu bağlantıların durumlarını kontrol etmek istemesi ile performansının

                            düşmesine neden olabilir. Bu tür durumlardan kaçınmak amacı ile time out yada ilgili servise kurulmuş

                            bağlantının yanıt vermemesi durumunda koparılması için bir süre belirlenebilir.

Local Addres        : Bağlantının sistemde hangi IP’ye, servise yada sockete kurulduğu bilgisi.

Foreing Address   : Bağlantıyı kuran uzak makine yada client.

State                   : Bağlantının durumu.

 

ESTABLISHED             : Bağlantıda sorun yok.

SYN_SENT                  : Ağdaki diğer bir  makine ile bağlantı kurulmaya çalışılıyor.

SYN_RECV                  : Ağdan uzaktaki makineden bir bağlantı isteğininin alınması.

FIN_WAIT1                   : Bağlantı sistem tarafından kapatıldığında yada servisin durması, kapatılması  

  durumunda  bağlantı durumu bu şekilde nitelendirilir.

FIN_WAIT2                   : Bağlantı sistem tarafından kapatılmıştır. Uzak kullanıcının da bağlantıyı soketi

  kapatması  beklenmektedir.

TIME_WAIT                  : Bağlantı kapatılmıştır ve hala ağda bu bağlantıyla ilgili veri paketlerinin olması ve bu veri

  paketlerinin sisteme ulaşması ile bağlantının kesileceğini belirtir.

CLOSED                      : Bağlantı kullanılmıyor yada kapalı.

CLOSE_WAIT               : Uzak kullanıcı bağlantıyı kapattı veya makine kapandı. Bağlantının, socketin

  kapanması bekleniyor.

LAST_ACK                   : Uzak kullanıcı bağlantıyı kapattı ve socket yada bağlantı kapandı. Bu durumun

  onaylanması bekleniyor.

LISTEN                        : Soket yada servis ilgili porta gelecek isteklere cevap vermek üzere hazır.

CLOSING                     : Karşılıklı olarak bağlantı kapalı, ama uzak makineye gönderilen paketlerin tümüne

  cevap alınamadı.

UNKNOWN                  : Soket yada bağlantı durumu hakkında net bir bilgi yok, bilinmiyor.

 

 

is8:~ # netstat –a

            Bu seçenekle sistemdedeki tüm bağlantılar listelenir. –t parametresi ile sadece sisteme olan tcp bağlantıları listelenirken, -a parametresi ile a

is8:~ # netstat -t

Active Internet connections (w/o servers)

Proto Recv-Q Send-Q Local Address           Foreign Address         State     

tcp        0    128 10.0.0.8:ssh            192.168.100.8:4260      ESTABLISHED

is8:~ #

 

 

 

ifconfig

 

ifconfig –a eth0 (IP Adresi) up/down

 

            Ağ arayüzlerini ayarlamak, konfigüre etmek için kullanılır.

            Komutu tek başına uyguladığımızda sistmdeki IP yapılandırmalarını ekranda görürüz. Ekrana gelen listede up durumda yani aktif tanımlar görünür. –a parametresi (ifconfig -a) ile down yani pasif olan tanımlamar da görülebilir. Eğer sitemde 2 ethernet kartı varsa 1. ethernet eth0, 2. ethernet eth1 olarak adlandırılır. Eğer bir ethernet üstünde birden fazla IP adresi yapılandırılmış ise eth0:1, eth0:2 olarak adlandırılır.

 

is6:~ # ifconfig

eth0      Link encap:Ethernet  HWaddr 00:50:8B:AE:CC:6D

          inet addr:192.168.100.7  Bcast:192.168.100.255  Mask:255.255.255.0

          inet6 addr: fe80::250:8bff:feae:cc6d/64 Scope:Link

          UP BROADCAST RUNNING MULTICAST  MTU:1500  Metric:1

          RX packets:47377094 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0

          TX packets:54870671 errors:6 dropped:0 overruns:0 carrier:6

          collisions:0 txqueuelen:1000

          RX bytes:426077635 (406.3 Mb)  TX bytes:2215060362 (2112.4 Mb)

 

eth0:1    Link encap:Ethernet  HWaddr 00:50:8B:AE:CC:6D

          inet addr:192.168.3.7  Bcast:192.168.3.255  Mask:255.255.255.0

          UP BROADCAST RUNNING MULTICAST  MTU:1500  Metric:1

Hwaddr           : Ethernet kartının MAC adresi.

inet addr         : IP Adresi.

Bcast               : Broadcast adresi

Mask                : Altağ maskesi.

inet6 addr        : Ipv6 adresi.

Scope              : Ipv6 adesinin tipi. Link (Makinanın local Ipv6 adresi)

                         Link herhangi bir yönlendiriciden, ağ geçidinden çıkmayan adresleri, site birden fazla Ipv6 adresi ve subnetlere bölünecek Ipv6 adresleri,global

UP BROADCAST RUNNING MULTICAST         :

MTU                 : Maximum Transmission Unit, fiziksel ortamın bir seferde kaldırabileceği maksimum yük miktarı. İlgili IP arayüzü tarafından parçalanmadan taşınabilecek en büyük datagram boyunu tanımlar. Bu datagram gideceği yere ulaşıncaya kadar geçeceği yollarda değişik MTU parametre değerleri yüzünden parçalanabilir, ama tanımlandığı ağ arayüzünde parçalanmaz. Bu değer, parçalanmadan taşınmasını istediğiniz en büyük datagram boyundan büyük olmalıdır. Ethernet için 1500, Modem için 576 byte standart değerlerdir.

 

Metric  :

RX packets: Alınan paket;  errors:Hatalı paket;  dropped:Kabul edilmeyen paket; overruns: kernel tarfından kapatılan bir service, servisin kapatılmasından önce ulaşan paketlerin sayısı frame:

 

TX packets: Gönderilen paket errors: Gönderilen hatalı paket dropped: Gönderilmeyen, engellnen paket overruns: kernel tarfından kapatılan bir service, servisin kapatılmasından önce gönrerilen carrier:

collisions: txqueuelen:

RX bytes:426077635 (406.3 Mb)  TX bytes:2215060362 (2112.4 Mb)

 

            İstenirse sadece istenen interface yada arayüz yapılandırması ekranda görüntülenir.

is6:~ # ifconfig eth0

 

            Bir IP yapılandırması için ifconfig komutundan sonra IP adresi tanımlanacak arabirim yani ethernet sonra IP adresi yazılır ve komut uygulanır. Bazı linux srümlerinde tanımlamanın hemen aktif olması için de up ifadesi komutun en sonuna yazılır.  

            is6:~ # ifconfig eth1 10.0.0.7  yada  is6:~ # ifconfig eth1 10.0.0.7 up

 

netmask     : Eğer netmask tanımlanan IP adresi için belirtilmezse IP adresinin A,B,C sınıfı olmasına göre, bu sınıfların geçerli alt ağ maskesi değeri kullanılır. Eğer A sınıfı bir adres verilirse ve alt ağ maskesi belirtilmezse A sınıfı bir IP için 255.0.0.0 alt ağ maskesi belirlenir. Aşağıda bu konu ile ilgili örnek komut görülebilir.

 

ifconfig eth1 192.168.10.101 netmask 255.255.255.0 broadcast 192.168.10.255

 

 

route

 

            IP routing tablolarını gösterir ve ayarlamayı sağlar.

            Bu bir ağdaki bilgisayarların başka bir ağa yönlendirilmesi, linux gateaway yapılandırması, bir bilgisayarın bir ağa yada yinr bir bilgisayara yönlendirlmesini sağlayabiliriz.

            Komutu tek başına uyguladığımızda aşağıdaki bilgilere benzer bilgiler ekrana gelecekrit.

 

is6:~ # route

Kernel IP routing table

Destination     Gateway         Genmask         Flags Metric Ref    Use Iface

192.168.3.203   10.0.0.8        255.255.255.255 UGH   0      0        0 eth1

192.168.100.0   *               255.255.255.0   U     0      0        0 eth0

10.0.0.0        *               255.255.255.0   U     0      0        0 eth1

192.168.3.0     *               255.255.255.0   U     0      0        0 eth0

192.168.1.0     *               255.255.255.0   U     0      0        0 eth0

link-local      *               255.255.0.0     U     0      0        0 eth0

10.0.0.0        *               255.0.0.0       U     0      0        0 eth1

loopback        *               255.0.0.0       U     0      0        0 lo

default         192.168.100.3   0.0.0.0         UG    0      0        0 eth0

 

Destination        : Gidilecek network veya host IP’si. Bu bölümde sitemin alt ağ maskesine

                          bağlı olarak Network ID ‘leri görülür.

Gateway           : Gidilecek network yada host için gateaway adresidir. * görülürse ayarlama

                          yapılmamıştır. Yukarıdaki çıktıda linux makinesi kendi ağı içinde olmayan adreslere yapılacak

                          istekleri  adresleri 192.168.100.3 makinesine yada cihazına gönderir. 192.168.100.3

                          cihazı yada makinesi üzerinde bulunan routing tablolarına bakarak gelen

                          paketleri yönlendirir.      

Genmask          : Burada Destination bölümündeki ağ adreslerinin alt ağ maskeleri

                          görülebilir. 0.0.0.0 ifadesi defaul gateaway için kullanılır. Host için

                          255.255.255.255 genmask ifadesi kullanılır. 255.255.255.255 ifadesinden,

                          192.168.3.203 makinesinden gelen isteklerin 10.0.0.8 makinesine

                          yönlendireleceğini anlıyoruz.

Flags                : Bu başlık altında routing tanımıyla ilgili bilgi ve routing tanmınının

                          durumu hakkında bilgi alınabilmesi için kullanılan ifadelerdir.

U (route is up)                                                          : Routing işler durumda, aktif.

H (target is a host)                                                   : Hedef bir host.

G (use gateway)                                                      : Gateaway.

R (reinstate route for dynamic routing)                        : Dinamik routing.

D (dynamically installed by daemon or redirect)          :  

M (modified from routing daemon or redirect)              :

A (installed by addrconf)                                           :

C (cache entry)  :

!  (reject route)                                                         : Gelen paketlerin geri gönderildiği rededilgdiği.

Metric                                                                     : Yönlendirilen paketin route edildikten sonra geçeceği 

                                                                                ağ yada yönlendirme yapan cihaz sayısı.

Ref                                                                         :

Use                                                                        :

Iface                                                                       : Paketlerin belistilen destination için hangi arabirime

                                                                                gönderileceği.     

 

De

 

 

 

 

 

 

 

 

Terimler:

 

Broadcast         : Sunucu tarafından paket ağdaki tüm istemcilere, bu paketi isteyip istemedeiklrine bakmaksızın gönderilir.  Ağdaki paketin hedefi olmayan istemciler paketi alır kendine ait olmadığına kaanat getirip ağa paketi tekrar bırakırlar.

 

Unicast             : Sunucu her bir  istemci için ayrı bir paket gönderir (web,ftp). Bu nedenle bant genişliğinin yüksek tutulması önemlidir. Bant genişliği istemci sayısı ile doğru orantılı olarak hesaplanabilir. 10 istemci 10K data için aynu anda 100K bant genişliği anlamına gelir.

 

Multicast          : Sunucu tarafından paketin sadece paketi almak isteyen grup içindeki istemcilere gönderilmesidir. Datanın bir kopyası isteyen tüm istemcilere göndeilir.

 

Anycast            :

 

 

 

Kullanıcı İşlemleri

 

 

groupadd

 

            groupadd –g [sayı] -ro [grup adı]

           

            Sisteme kullanıcıları işlemlerini daha esnek yönetmek amacı ile kullanıcı gruplarının oluşturur.

            Aşağıdaki komut destek adında bir grup açar. Grubun bilgileri /etc/group dosyasına bakılarak görülebilir.

is8:~ # groupadd destek

 

/etc/group

            Bu dosyada gruplar ve bu gruplara üye kullanıcılar tutulur. Dosyanın içindeki satırlarda bulunan değerlere bakacak olursak,grup adı:grubun parolası:gurubun numarası gid: gruba üye olan kullanıcılar. Gruba üye olan birde fazla kulanıcı varsa, kullanıcı isimlerinin arasına “,” konulur.

 

group_name:passwd:GID:user_list

 

-g [sayı]            : Group Identification kısaca gid denir. Yaratılan her gruba sistem diğer grup numaralarından farklı sıradan gelen numarayı verir. Eğer istenirse gruba verilecek numara diğer grup numaraları ile aynı olmayacak şekilde belirlenebilir. Grup numaraları 0 ile 499 arası sistem gruplarına ayrılmıştır. Ancak değişik linux sürümlerinde bu değerler değişebilir. Bu yüzden /etc/login.def dosyasının kontrol edilmesi faydalı olabilir. Bu nedenle yeni oluşturulan gruplara bu aralıktan numara verilemez. Aşağıdaki komutla power adında gid numarası 900 olacak grub oluşturur.

is8:~ # groupadd power -g 900

 

            Eğer verilmek istenen grup numarası diğer bir grubun numarasıyla eşse aşağıdaki mesaj ekrana gelecektir.

[root@yagizhazal root]# groupadd -g 0 power

groupadd: gid 0 is not unique

 

-r                      : Eklenen grubun bir sistem grubu özelliği olması bu parametre ile sağlanır. Yeni sistem grubunun gid numarası 0 ile 499 arasında boş olan ilk numara verilir. Bu değerler /etc/login.def dosyası içindeki

SYSTEM_GID_MIN            100

SYSTEM_GID_MAX            499

GID_MIN                  1000

GID_MAX                 60000

değerlerinden değiştirilebilir. –g ve –r parametresi bir arada kullanılmaz.

 

-o                     : Daha önceden oluşturulmuş bir grubun gid numarasıyla aynı gid numarasına sahip bir grubun oluşrulmasına izin verir. Aşağıdaki ilk komutta power adında gid ‘i 0 olan grubu yaratmak için komutu uyguluyoruz. Ancak verilen gid’e sahip bir grup olduğu için ekrandaki mesaj görüntüleniyor. Bu parametre ile gid numaraları aynı olan iki grup oluşturulabilir.

[root@yagizhazal root]# groupadd -g 0 power

groupadd: gid 0 is not unique

[root@yagizhazal root]# groupadd -g 0 -o power

 

-f                      : Bu parametreyi Redhat linux sürümlerinde görmek mümkün. Eğer –g parametresi ile verilen grubun numarası diğer bir grubun numarası ile aynıysa, aynı olan numaradan sonraki ilk boş numara 0 ile 499 dahil diğer grup numaraları ile aynı olmayan bir numara ile açılır, ekranda herhangi bir mesaj görüntülenmez.

            Aşağıdaki komutla sistem gruplarına ait bir gid ile grup açmak için komut uyguluyoruz.

[root@yagizhazal root]# groupadd -g 42 ilk -f

           

Aşağıdaki komutla da ilk grubunun gid numarasının 0 ile 400 arasında verilen gid nunmarsından sonra boş olan ilk gid numarsının verilmiş olduğunu görüyoruz.

[root@yagizhazal root]# cat /etc/group | grep ilk

ilk:x:102:

 

İlgili Dosyalar:

/etc/group

/etc/login.def

 

 

 

rpm

 

rpm [–qaie] *.rmp

 

            Sisteme yeni bir yazılım, program yüklemek, güncellemek veya kaldırmak için kullanılan komuttur.

 

-i                      : Belirtilen paketin sisteme kurulmasını sağlar.

[root@charlie hardy]# rpm -i FirebirdSS-1.0.2.908-1.64IO.i386.rpm

 

-e                     : Belirtilen rpm paketinin sistemden kaldırılması için kullanılır. Bir paketi sistem den kaldırırken o paketle ilgili program yada servislerin kapatılmış yada durdurulmuş olmasına dikkat edilmelidir. Aksi takdirde sistemde tutulan rpm database ‘i zarar görebilir. Bu durumda yeni rpm paketlerini yüklemede yada kaldırmada sorunlarla karşılaşılabilir.

 

-U                    : Sistemde                   

-V                    : Verilen rmp paketini, sistemin rpm database ’indeki rpm paketinin metadatasındaki bilgilerle, rpm ile yüklenen dosyaları karşılaştırır, yüklü olan dosyaların varlığını kontrol eder. Aşağıda verilen yazılım paketini doğruluyoruz

ve bu yazılım paketine ait bir dosyanın eksik olduğunu ekranda görebiliyoruz.

 

[root@charlie root]# rpm -V  FirebirdSS-1.0.2.908-1.64IO

.M......   /opt/interbase/intl/gdsintl

missing    /opt/interbase/isc4.gdb

…….

 

Dosya isimlerinin hemen sağında görülen yada görülebilecek karakterler ve anlamlarına bakacak olursak

 . -        : rpm

? - The test has found a file that could not be read, which is most likely a file permission

issue

 S - The test has encountered a file that that is smaller or larger than it was when originally

installed on the system

 5 - The test has found a file whose md5 checksum does not match the original checksum of

the file when first installed

 M - The test has detected a file permission or file type error on the file

 D - The test has encountered a device file mismatch in major/minor number

 L - The test has found a symbolic link that has been changed to another file path

 U - The test has found a file that had its user ownership changed

 G - The test has found a file that had its group ownership changed

 T - The test has encountered mtime verification errors on the file

 

 

 

 

 

 

 

Diğer Dosya Sistemlerinin Kullanımı

Bir dosya sistemini kullanmak için boş bir dizin altına bağlanması gerekir. Bu işi mount komutu yapar.

#mount -t [tip] [aygıt] [nereye bağlanacak]

 

 

Dosya Sistemleri

affs - Amiga dosya sistemi.

Extfs - Extended file ssystem

ext2fs - Linux ext2 dosya sistemi.

Hpfs - OS/2 dosya sistemi (salt oku)

iso9660 - Cdrom dosya sistemi (salt oku)

msdos - DOS dosya sistemi.

Nfs - Sun tafarından geliştirilin network fat system

smbfs - SMB (session message block) dosya sistemi.

Ufs - Digital Unix dosya sistemi.

Vfat - Windows dosya sistemi.

Ntfs - Windows dosya sistemi (salt oku)

#mount -t iso9660 /dev/cdrom /mnt/cdrom

#mount -t vfat /dev/fd0 /mnt/disket

Dikkat etmemiz gereken husus bağlama yapacağımız dizinin muhakkak var olmasıdır. (/mnt/disket)

#umount /mnt/disk - Dosya sistemini sistemden çıkarma

#eject - Cd 'yi çıkarma

#mount /dev/cdrom - Cd-Rom ‘u bağlama. (dev dizini ileride anlatılmıştır)

 

Mount Komutu Seçenekleri

/etc/fstab dosyasında, genellikle her zaman kullanılan "default" parametresi yanına ekleyebileceğiniz ve mount komutu tarafından kullanılan seçenekler aşağıda verilmiştir.

user - Kullanıcıların bu dosya sistemini bağlamalarını sağlar.

noauto - Sistem açılışında otomatik bağlama yapılmaz.

auto - Sistem açılışında otomatik bağlama yapar.

rw - Aygıtı oku-yaz kipinde bağlar.

ro - Aygıtı salt oku kipinde bağlar.

noexec - Aygıt üzerindeki dosyalar çalıştırılmasın.

exec - Aygıt üzerindeki dosyalar çalıştırılsın.

mount -o loop -t iso9660 <isofilename> <mountpoint>

umount

fsck

vmstat

procinfo

/etc/modt kullanıcı login olduğunda ekrana mesaj görüntülemek için kullanılır.

 

 

www.linuxsevenler.org

 

 

 

groupdel

 

            groupdel [grup adı]

 

            Kullanıcı gruplarını siler.

            Aşağıdaki komutla kalite grubu silinir.

[root@yagizhazal root]# groupdel kalite

 

            Bir grubun silinebilmesi için o grubun hiçbir kullanıcının (primary) asıl grubu olmaması gerekir. Kullanıcıların asıl grupları /etc/passwd dosyasında görülebilir.

[root@yagizhazal root]# groupdel sistem

groupdel: cannot remove user's primary group.

 

            Bir grubu silmeden önce bu grubun kullanıcılarına ait dosyaların sistem üzerinde bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir. Bu şekilde gerekli dosyaların silinmesinin önüne geçilebilir. Bir gruba yada kullanıcıya ait dosyaları bulmak iin find komutundan yararlanılabilir.

            Aşağıdaki komut kullanılarak backup kullanıcısına ait dosya ve dizinler bulunabilir.

[root@charlie tmp]# find / -user backup

 

            Aşağıdaki komutla da sistem grubuna ait kullanıcıların oluşturmuş oldukları dizinler bulunabilir.

is8:~ # find / -group sistem -type d

 

            Eğer kullanıcının yada grubun, bunlara ait dosya yada dizinleri silinmeden yada sahipliği değiştirilmeden silinmesi durumunda bu dosya ve dizinler kullanıcıların uid, grupların gid numarası ile gösterilirler. Yine find komutu kulanılarak kulanıcısı ve grubu silinmiş dosya yada dizinler bulunabilir.

            Aşağıdaki komutla kalite grubunu, asıl (initial) kullanıcılarını da sildikten sonra siliyoruz. Bu durumda bu gruba ve kullanıcıya ait dosyaların izinleri uid ve gid numaraları ile gösterilir.

-rw-r--r--   1   1010   1006      0 Oct 26 19:16 kalite

-rw-r--r--   1   1010   1006      0 Oct 26 19:16 kalite2

-rw-r--r--   1   1010   1006      0 Oct 26 19:16 kalite3

 Bu dosyaları root kullanısından başkası silemez, taşıyamaz yada adını değiştiremez.

[root@yagizhazal root]# groupdel kalite

            Bu tür dosyaları bulmak için find komutu aşağıdaki gibi uygulanabilir. Tabii uid ve gid numaralarını bilmek gerekiyor.

[root@yagizhazal root]# find / -uid 1010 –o –gid 1006

            Yada hiçbir gruba yada kullanıcıya ait olmayan dosyalar yine find komutu ile bulunabilir.

is8:~ # find / -nogroup -o nouser

 

adduser

 

            adduser –gmdGp [kullanıcı adı]

           

Kullanıcı eklemeyi sağlar. Eklenen kullanıcı mutlaka bir gruba üye yapılmalıdır. Redhat Linux sürümlerinde eğer eklenen kullanıcı için grup belirtilmezse kullanıcı adı ile bir grup oluşturulur ve yeni kullanıcı bu gruba üye olur. Genel olarak sistemde kullanıcı yaratmadan önce grupların yaratılması iyi olacaktır.

 

[root@yagizhazal root]# adduser sistem3 -g sistem -G egitim -d /home/sistem3 -m -c "Osman Alpay Oz 0.Kat 3198" -e 2004-12-31

 

-g         : Kullanıcının ana yada asıl grubunu belirlemeyi sağlar.    Kullanıcı sisteme girdiğinde asıl, ilk grubunun kimliğini alır. newgrp komutunu kullanarak kullanıcı sisteme girdikten sonra grup kimliğini değiştirebilir.

yasemin kullanıcısı id komutu ile grup üyeliklerini öğrenebilir. Gid ifadesi asıl gurubu belirler.

[yasemin@yagizhazal yasemin]$ id

uid=502(yasemin) gid=502(egitim) groups=501(sistem),502(egitim)

 

newgrp komutuyle kullanıcı üye olduğu diğer grubun kimliğini kazanıp ilgli dosyalarla yada komutlarla çalışabilir.

[yasemin@yagizhazal yasemin]$ newgrp sistem

[yasemin@yagizhazal yasemin]$ id

uid=502(yasemin) gid=501(sistem) groups=501(sistem),502(egitim)

 

-G        : Kullanıcının üye olacağı diğer grupları belirlemeyi sağlar.

-c         : Kullanıcı ile ilgili açıklayıcı bir bilginin yazılması için kullanılır.

-d         : Oluşturulan kullanıcının ev dizini geçerli olarak /home dizinidir. İstenirse kullanıcının ev dizini bu parametre ile başka bir konumda oluşturulabilir.

[root@yagizhazal root]# adduser ataweb -g webcustomer –G ftpuser -m –d /www/atademir

 

-e         : Oluşturulan kullanıcının hesabının aktif olacağı sürenin belirlenmesini sağlar. YYYY-MM-DD yıl, ay ve gün olarak belirilen biçimde aralarda “-“ işareti ile belirtilir.

-f          :

-m        : Kullanıcının ev dizininin eğer belirtilen yerde yoksa oluşturulmasını sağlar. Kullanıcının ev dizini içine /etc/skel dizini içindeki dosyalar kopyalanır. Yaratılan her kulanıcının sahip olması gerekli dosyalar /etc/skel dizini içine konulabilir.

 

-k         : /etc/skel dizininden farklı bir konumdaki dosyaların oluşturulan kullanıcının ev dizinine kopyalanmasını sağlar. Aşağıdaki komutla tolga kullanıcısının ev dizinine /root/sistem_scripts dizininin iindeki dosyalar kopyalanır.

[root@yagizhazal root]# adduser tolga -g sistem -m -k /root/sistem_scripts